VAN/TUŞBA ÖTEKİLERİN GÜNDEMİ- Hamza Özkan ile Ötekilerin Gündemi'nde 8.Gün Programının, bu akşamki konukları DEM Parti Tuşba Belediyesi Eşbaşkanları Hanım Akkoş ve Ümit Keser 8.Gün'de Canlı yayında sorularımızı yanıtladılar.
Eş Başkanların Artı Gerçek'ten Şenol Bal'e verilen röportaj;
DEM Parti Tuşba adayları Akkoş ve Keser projelerini anlattı: 'Tarım ve turizmi teşvik ederek işsizlik ve göçe çare olacağız'
DEM Parti Tuşba Belediyesi Eşbaşkan adayları Hanım Akkoş ve Ümit Keser, projelerini Artı Gerçek’e anlattı. Eşbaşkan adayları işsizlik, göç,ekolojik tahribatlar, kadınların soysal hayata katılamaması gibi birçok sorunu çözeceklerini anlattı.
Şenol BALI
VAN - Van'ın 160 bin nüfuslu Tuşba ilçesi 2012 yılında kentin büyükşehir statüsü kazanması ile beraber merkez ilçelerden biri oldu. Sanayi Sitesi, Yüzüncü yıl Üniversitesi ve Dursun Odabaş Tıp Merkezi Hastanesi’nin olduğu ilçenin birçok mahallesi 1990’lı yıllarda aldığı göçle kurulan Tuşba, çarpık kentleşme, imar, altyapı ve yol, işsizlik ve ekolojik tahribatlarla boğuşuyor.
Van Gölü’ne sınırı bulunan ilçenin kırsal kesimleri önemli bir turizm, tarım ve hayvancılık potansiyeli taşımasına rağmen bu potansiyelden henüz faydalanamıyor. Bu nedenle ilçedeki gençlerin büyük çoğunluğu inşaat işçiliği ile yaşamını sürdürüyor.
HDP’Lİ EŞBAŞKANA MAZBATA VERİLMEDİ, MECLİS ÜYELERİ GÖREVDEN ALINDI
İlçe olarak 2014'te ilk kez seçime giren Tuşba'yı oyların yarısını alan AKP kazandı. 2019 seçimlerinde ise HDP, oyların yüzde 53’ünü alarak Tuşba'yı kazandı ancak eşbaşkan Yılmaz Berki’nin mazbatası KHK ile ihraç edildiği için verilmedi. HDP'li Berki yerine başkanlık koltuğuna AKP’li Salih Akman oturdu.
Meclis çoğunluğunu elinde bulunduran HDP’nin sekiz meclis üyesi 2019 ve 2020 yıllarında İçişleri Bakanlığı tarafından görevden alındı. Yargıya başvuran meclis üyelerinden dördü farklı tarihlerde görevine iade edildi.
GENEL SEÇİMLERDE KÜRT SİYASETİ HAKİM
Tuşba'da genel seçimlerinde ise Kürt siyasi partilerin üstünlüğü söz konusu. 7 Haziran 2015 seçimlerinde HDP ilçedeki oyların yüzde 64’ünü, 2018 seçimlerinde yüzde 57’sini aldı 14 Mayıs 2023'te Yeşil Sol Parti yüzde 54 oy aldı.
DEM PARTİ’NİN ADAYLARI AKKOŞ VE KESER, AKP’NİN ADAYI OFLAS
31 Mart seçimlerine sayılı günler kala siyasi partilerin ilçedeki seçim çalışmaları sürüyor. AKP, mevcut başkan yerine inşaat mühendisi Süleyman Oflas’ı aday gösterdi. DEM Parti’nin adayları ise ön seçimle belirlenen Hanım Akkoş ve Ümit Keser oldu. Akkoş, daha önce Tuşba İlçe Eşbaşkanlığı ve Belediye Meclis üyeliği görevlerinde bulunurken, sendikal çalışmaları ile bilinen Keser, kent konseyi başkanlığı sıradasında eski Van Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanlarından Bekir Kaya ile beraber çalıştı.
'KENTİN EN AĞIR YÜKÜ TUŞBA’DA'
DEM Parti Tuşba Belediye Eşbaşkan adayı Ümit Keser, Tuşba’nın temel sorunlarını çözemeden ilçe statüsüne geçtiğine dikkat çekti. Keser, "Büyükşehir yasasıyla beraber merkezi iki noktadan ayırarak ilçe ilan ettiler. Daha önce kent fonksiyonlarını içermeyen bir alan. Bunun dezavantajları vardı. Ticaret merkezi yok, merkez belediyenin tüm ağır yükü burada. Sanayi sitesi, çöplük, artıma tesisi gibi kentin ağır yükleri Tuşba’da. Bu gibi temel sorunlarla ilçe oldu" dedi.
'HİZMET YAPILMADI, BELEDİYE KAYNAKLARINI PEŞKEŞ ÇEKTİLER'
AKP’li belediyenin ilçedeki çalışmalarını değerlendiren Keser, "İlk dönem AKP kazandı. Hizmet üretilmediği bir dönem oldu. İkinci dönem, ciddi bir üstünlükle kazandık ancak dünyada eşi benzeri olmayacak şekilde mazbata ikinci gelen partiye verildi. Elimizden alındı. Kendi kayyımlarından memnun değiller, nitekim aday göstermediler. Halk şikayetçi. En ufak bir hizmet yapılmadı. Belediye kaynaklarını yandaşlarına peşkeş çektiler. Şimdi de taşınır veya taşınmazları satmaya devam ediyorlar. İlk dönemleri dedikodu ve kargaşayla geçti, ikinci dönemleri bunu aratacak düzeyde geçti. Yeni belediyeydi, istedikleri kadar kişiyi işe aldılar, kendi aralarında tartışma çıktı. Kendi çevrelerine rant sağladılar. Oy alamadıkları mahallelere de en ufak bir hizmet çabası göstermediler" diye konuştu.
‘SARAY GİBİ BELEDİYE BİNASI YERİNE YOLLARI YAPABİLİRLERDİ’
Belediye kaynaklarını halk için harcayacaklarını belirten Keser, "Ciddi bir para akışı var ancak bir kuruşunu halkın hizmetine harcamadılar. Saray gibi bir belediye binası var. Bu binayı yapacaklarına mahallelerin yollarını yapabilirlerdi. Mahallelerin içinde küçücük de olsa park yerleri bile yapmamışlar ancak şimdi park projeleri ile ortaya çıktılar. Halka değil kendilerine yaptılar. Bu seçimde halk kazanacak. Hizmeti esas alıyoruz elbette ancak halkı yönetime katacağız" dedi.
'YAŞAM MERKEZLERİ, DİL VE KÜLTÜR MERKEZİ PROJELERİMİZ VAR'
İlçenin yoğun göç aldığını ve işsizliğin yüksek olduğunu vurgulayan DEM Parti Tuşba Belediye Eşbaşkan adayı Hanım Akkoş da "Sanayi alanı olan ilçemize en ufak bir hizmet götürülmedi. 1994 yılında başlayan köy boşaltmalarla yoğun göç alan bir ilçe. Bununla beraber işsizlik yüksek. Gençlerin yüzde 80’i il dışında inşaatlarda çalışıyor. Kadın çalışmaları da yok. Kadın, iş hayatına dahil değil. Şu ana kadar ilçeyi yönetmedik ancak kadın yaşam merkezleri, kültür veya dil merkezleri, Alo Şiddet Hattı gibi projelerimiz var" diye konuştu.
'KADINLARI SOSYAL HAYATA KATACAĞIZ, KIZ ÇOCUKLARA OKUL DESTEĞİ SUNACAĞIZ’
Kadınların eve kapatıldığını dile getiren Akkoş, kız çocukların okula gitme oranının oldukça düşük olduğunu dikkat çekti. Akkoş, “Kadınlar eve kapatılmış durumda. Sosyal, kültürel bir çalışma yok, iş alanlarında da çok yer alamıyorlar. Kırsal bir yer olduğu için kız çocukları da okula az gidiyor. Kadınlara ve kız çocuklarına dönük çalışmalarımız olacak. Kendi el işlerini satabilecekleri alanlar açmak, kendilerini kültürel ve sanatsal alanlara çekmek, kız çocuklarına okul desteği sunmak gibi çabalarımız olacak" dedi.
'ÖĞRENCİLER İÇİN BARINMA YERLERİ, HASTA YAKINLARI İÇİN MİSAFİRHANE İNŞA EDECEĞİZ'
Ulaşım, sağlık ve üniversite öğrencilerinin barınma sorunlarına dikkat çeken Akkoş, "Üniversite ve büyük hastane ilçemizde. Burada ulaşım sorunu var. Hastaneye de il dışından insanlar geliyor ve bahçelerde sabahlıyorlar. Bu insanlar için misafirhaneler ve yine okul için gelen öğrenciler için barınma yerleri inşa edeceğiz" diye konuştu.
'İLK İŞLERİ BELEDİYENİN ÖNÜNDEKİ AĞAÇLARI KESMEK OLDU'
İlçenin ekolojik durumuna da vurgu yapan Akkoş, "İlk işleri belediyenin önündeki ağaçları kesmek oldu, betona çevirdiler. Tuşba dağlık bir yer, ormanlar yok düzeyinde. İlçede ağaçlandırma, yeşillendirme yapılabilir. Köylerde de bu yapılabilir. Ekolojinin korunması gerekiyor" dedi.
'TURİZM VE TARIM POTANSİYELİNİ AÇIĞA ÇIKARACAĞIZ'
İlçenin turizm ve tarım potansiyelinin doğru kullanılmasının göç ve işsizliğe de çare olacağını dile getiren Keser ise şunları söyledi:
"İlçenin işlenmemiş 80 kilometreye yakın sahili ve inanılmaz verimli toprakları var. Bunu açığa çıkaracağız. Eşit özgürlükçü bir belediyecilikle tarım mekanizmasını hayata geçirerek işsizliğe çare olacak adımlar atacağız. Mahallelerde hizmet yok, çamurdan geçilmiyor. Buna karşın belediye kaynakları farklı yerlerde kullanılıyor. Zaten kaynakları peşkeş çekmekten çıkardığınızda belediye kalkınacak. Gençler hem kültür hem de çalışma açısından göç ediyor. Bu bilinçli olarak halkın üzerine bırakılmış bir yük. Yani 90’lı yıllardan sonra göç etmiş bir halkın çocuklarını inşaata mahkûm etmeye çalışıyorlar."
‘UYUŞTURUCU BAĞIMLILIĞININ ÖNÜNE GEÇECEĞİZ’
Madde bağımlılığı sorununa da çözüm üreteceklerini söyleyen Keser, "Buna ilişkin çeşitli sebepler sayabiliriz ama hiçbir insanın vicdanı kabul etmeyeceği bir durum. Bunun önüne geçmek için gençlerin sosyal, kültürel ihtiyaçları ve çalışma anlamında etkinliklerin yapılacağı merkezler açma projemiz var. Yine turizmi teşvik ederek buradaki iş imkânları ile burada yaşamalarına fırsat sunacağız" dedi.
'OKULLARDA ÖĞRETMEN, HASTANELERDE DOKTOR YOKKEN GENÇLER İŞE ALINMIYOR'
Gençlerin işsizlik nedeniyle yurt dışına göç etmeye başladığını anlatan Akkoş ise "Gençler, kendi topraklarında üretim yapamıyor. Buna dönük destek olursa bu denli göç olmayacak. Sadece batıya değil yurt dışına da göç oluyor. Gençleri okuyor ama ya mülakatla veya başka şekilde işe giremiyorlar. İş alanları yok. Okullarda öğretmen, hastanede doktor yokken gençler işe alınmıyor. Bu sebeple yurt dışına göç var" diye konuştu.
'KENT DİNAMİKLERİYLE BERABER HAREKET EDECEĞİZ'
Tarım, hayvancılık ve turizm alanındaki çalışmalarla bu göçü durdurmaya çalışacaklarını aktaran Akkoş, “Büyük bir tahribat var. İlk olarak kadına dönük çalışmalar yapacağız. Yine kentteki atıkların geldiği arıtma tesisinden müthiş bir koku yayılıyor. Burada ve Van Evleri’nde insanlar kokudan oturamıyor. Bu kokuya dönük çalışma başlatacağız. Çiftçiye ve hayvancılığa destek vereceğiz. İlçemiz buna uygun bir alan. Sahilimiz var ancak turizme açılmamış. Bu sağlanırsa gençler daha az dışarıya gider. Bunları yaparken kadınlar, STK gibi kentin tüm dinamikleri ile beraber hareket edeceğiz" dedi.
'TAŞINMAZLARI SATIYORLAR'
İktidarın belediye meclis üyelerinin yerine kayyım atayarak istediği kararı çıkardığını hatırlatan Akkoş, “Belediye meclisinde sayımız 20 idi. İstedikleri kararı alamıyorlardı. Çoğunluk bizdeydi. Beş meclis üyesi arkadaşımızın yerine kayyım atadılar. Bu şekilde istedikleri kararları geçirdiler. Halk için getirdiğimiz önergelere cevap verilmedi veya meclisten geçmedi. Belediye meclisinde defalarca halka ve kadınlara dönük çalışma önerdik, yapmadılar. Halka dönük bir şey yapılmadı. Hâlâ taşınır veya taşınmazları satmaya dönük çalışmaları var" diye konuştu.
'YÜZDE 70’LERDE BİR OY ORANI İLE KAZANACAĞIZ'
Halkçı bir anlayışla hareket edeceklerini aktaran Keser ise "Sokaktan mahallelere halkı yönetime katacağız. Belediyenin kaynaklarının nerde, nasıl kullanıldığına ilişkin bir tespit yapacağız. Çamurlu yolları hızlıca çözmeye çalışacağız. Halkın birinci talebi kayyımların gitmesi ve altyapı sorunu. Gittiğimiz her evde bu dile getiriliyor. Bir diğer konu ise temsiliyet. Bizlere oy veren halkın talepleri o kadar yok sayılmış ki 'ilkin kayyımlar gitsin sonra sizden hesap soracağız' diyorlar. Biz de hesap verebilir bir belediyecilik anlayışı ile hareket edeceğiz. Belediyeyi yüzde 70’lerde bir oy oranı ile kazanacağız" dedi
HANIM AKKOŞ KİMDİR?
Hanım Akkoş, 1980 yılında Hakkari’de doğdu. 1994 yılından beri Van’da yaşayan Akkoş, 2008-2016 yılları arasında partisinin mahalle ve kadın çalışmalarında yer aldı. 2016'da HDP Tuşba İlçe yönetimine giren Akkoş, üç dönem Tuşba İlçe Eşbaşkanlığı yaptı. Evli ve 5 çocuk annesi olan Akkoş, Tuşba Belediye Meclis üyesi.
ÜMİT KESER KİMDİR?
İstanbul'da 1968'de doğan Ümit Keser, 1990'da Yıldız Teknik Üniversitesi Harita Mühendisliği bölümünden mezun oldu.1999 yılına kadar Van Belediyesi İmar İşleri Müdürlüğünde çalışan Keser 2000 yılında HADEP Van İl Sekreter Yardımcısı olarak görev yapmaya başladı. 2003 yılında GÖÇ-DER Van Şube Başkanlığına seçildi. 2008 yılında DEHAP Van İl Başkan yardımcılığı görevini yürüttü. 2009 yılında DEHAP Van Belediye Başkan aday adayı olan Keser, 2010 yılında TMMOB Van İl Koordinasyon Kurulu Sekreterliği görevini yaptı. 2012 yılında Van Kent Konseyi Başkanlığına seçilen Keser, 2016 yılında Van Büyükşehir Belediyesine kayyım atanıncaya kadar bu görevi yürüttü. Harita Kadastro Mühendisleri Odası Van bölge Temsilcisi olan Keser'in belediyecilik ve yerel yönetimler alanında yayınlanmış birçok makalesi ve röportajı var.
https://artigercek.com/politika/dem-parti-tusba-adaylari-akkos-ve-keser-projelerini-anlatti-tarim-ve-turizmi-286268h