HABER MERKEZİ- Hollanda, hayvanlarda görülen mavi dil hastalığı konusunda uyardı. Hollanda Tarım Bakanı Piet Adema, Lüksemburg’da yaptığı açıklamada, “Büyük bir salgın var.” ifadesini kullandı. Peki, Mavi dil hastalığı nedir? Mavi dil hastalığının belirtisi nedir? Mavi dil hastalığının tedavisi var mı?
MAVİ DİL HASTALIĞI NEDİR?
Mavi dil hastalığı; koyun, keçi, sığır, deve, ceylan ve Afrika antilobu gibi çok sayıda hayvanı etkileyen enfeksiyöz bir rahatsızlıktır. Hastalık, BTV (Blue Tongue Virus, Mavi Dil Virüsü) adlı virüsün hayvanların vücuduna girmesiyle oluşur. Virüs, Culicoides türü böcekler tarafından taşınır. Bu böceklerin hayvanları ısırmasıyla birlikte virüs hayvan vücuda girer.
BTV, Reoviridae virüs ailesine aittir. BTV’nin 24 farklı serotipi yani alt türü tanımlanmıştır. Bu serotiplerin hastalık oluşturma derecesi birbirinden farklılık gösterir.
MAVİ DİL HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELEDİR?
Mavi dil hastalığı her cins hayvanı aynı ölçüde etkilemez. Hastalıktan en çok etkilenen hayvan grubu koyunlardır. Ancak koyunlarla akraba sayılan keçiler mavi dil hastalığına yakalansa bile belirti göstermez veya hafif belirtiler gösterir. Genel olarak hayvanlarda oluşan belirtiler, hastalığa neden olan virüsün alt tipine göre farklılık gösterir.
Mavi dil hastalığına yakalanan koyunlardaki belirtiler şu şekildedir:
- Ateş
- Burun dokusunda kanama veya ülser benzeri yara oluşumu
- Tükürük salgısında ve burun akıntısında artma
- Dudak, dil ve çenede şişme
- Toynak üzeri bölgede iltihaplanma, topallama
- Güçsüzlük
- Depresyon
- Kilo kaybı
- Kusma, ishal
- Zatürre (Akciğerlerde enfeksiyon)
- Siyanoza bağlı olarak dilin mavi renk alması
- Gebe koyunlarda düşük meydana gelmesi
- Hayvanın yününün azalması veya tamamen ortadan kaybolması
MAVİ DİL HASTALIĞI TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Mavi dil hastalığı viral enfeksiyon sonucu geliştiğinden direkt bir tedavisi yoktur. Hastalığa karşı en büyük önlem ise hayvanları BTV’ye karşı aşılamaktır. Ülkemizde koyunlarda BT-4 serotipine karşı aşılama uygulaması mevcuttur. Aşı olan koyunlar BTV adlı virüs ile enfekte olsalar dahi hastalığı hafif atlatmaktadır.
Mavi dil hastalığının yayılmasını önlemek için böcekler/sinekler ile mücadele etmek oldukça önemlidir. Özellikle virüsün daha çok yayıldığı dönemlerden önce hayvanların, özellikle gebe olanların, uygun bir repellent maddenin sırttan dökülmesi veya püskürtülmesi yöntemiyle ilaçlanması faydalı olacaktır.
Virüs dolaşımının arttığı dönemlerde hayvan hareketinin azaltılması, mavi dil hastalığı belirtileri gösteren hayvanların karantinaya alınması gerekir. Hastalık böcek aracılığıyla yayıldığından sadece hastalığın görüldüğü yerin değil çevredeki işletmelerin de karantinaya alınması gerekir. İhtiyaç halinde çevre işletmelerdeki hayvanlar da hastalık açısından taranabilir. Mavi dil hastalığı veya hastalık şüphesi fark edildiğinde mutlaka yetkililere haber verilmelidir. Yetkililer; hastalıkla ilgili olarak uzmanlardan bilgi de alarak ne kadarlık bir alanın karantinaya alınması, hangi hayvanların virüs açısından taranması ve hastalıkla mücadele kapsamında hangi adımların atılması gerektiğine bağlı bilgilendirmeler yapar. Tarım ve Orman Bakanlığı, mavi dil hastalığının görüldüğü bölgelerde aşılama çalışmaları yürütmektedir. İlk aşıdan 1 yıl sonra hayvanlar rapel (tekrar) dozla yeniden aşılanmaktadır.
