Ji mêj ve, zarokên Kurdan bi hatina cihanê dibe hemwelatîyên pola dûyemîn.
Çîroka jîyana her zarokî cuda cuda ye. Çîroka Jîyana her dayikê jî, ji hevdû cuda ye. Her zarok an jin, jîyanê ku ji dil xwestîye ne jîyaye. Her dê, ji mêj ve xwestîye ku navê zarokê xwe lê bike û bi wî navî zarokê xwe mezin bike. Lê mixabin li Tirkîye yê bextê (şans) dayîkên zarokên Kurdan sî çil sal in derfeteke wiha nedîtîne. Navê zarokên xwe bi zimanê xwe lê nekirîye. Ji ber ku zimanê Kurmancî qedexe bû. Her dê û zarok ev tengasî, mixabin bi salan kişandî ye. Bi hatina cihanê çîroka jîyana wan bi destê wan dest pê nekirîye û heta mezinbûna wan. Helbet meriv dikare vê gotinê ji bo jinan jî bibêje. Li welat ê Tirkîye jîyana jinên Kurd pir zor e.
Ji mêj ve, zarokên Kurdan bi hatina cihanê dibe hemwelatîyên pola dûyemîn. Bi navlêkirinê ev dijwarê dest pê dike, heta perwerdehîyê, kar destxistin û mirinê. Ger mirov mînakek hûrdek bide, zarok dîroka rojbûna xwe nizane. Lewra dîroka wan jî şaş hatîye tomar kirin. Mixabin Jîyana wan ne xwuya ye wekî nav û dîrokê rojbûna wan. Nifşek wisa di nav dem û dewranê de winda bûn û çûn. Gelo kesek ramanê ku guhertinên wisa di bin hişê mirov de hestên çawa bi cih dike? Guhertinên wisa deronîya dê û bavan çawa dike bin bandora xwe? Ew zarok bi kîjan hestan tên xwedîkirin? Sedemên deronîyekê xirab, tenê ev nînên. Feqirî, belangazî, paşdemayîn, jîyaneke ne wekhevî û hwd, dibin sedem. Dema ku vana tên cem hevdû nifşekî wekî bombe hatîye holê. Ji ber vê yekê, zarokên Kurdan jîyana xwe wekî zarokên gelên din bi difirehî nikarîye bijî. Helbet niha ne wekî ji mêj ve ye , hinek tişt hatine guhertin lê belê ev guhertin hîn jî ne bes e. Heke zarokek bikaribe bi zimanê xwe perwerdehî dîtiba , di kolanan de bi difirehî bi zimanê dayika xwe biaxive, lîstikên xwe bileyîze ba, tiştên ku naxwaze, gava bikaribe bi eşkere bîne ziman û hwd. Wê demê zarokên Kurdan wê azad bibin.
Helbet di vê derê de dîsa piştgirî li ser milên dayîkan e. Dayîk bila dev ji zimanê xwe bernedin. Divê jinên Kurd zarokên xwe hînî zimanê xwe bikin, lorikê xwe bi zimanê xwe bistrên, navên Kurdî li zarokên xwe bikin û hwd. Meriv demên ji mêj ve niha dide ber hevdû dîsa jinên ji mêj ve ji jinên niha xurtir bûne. Ji bin her barê giran rabûne. Wan dema ziman çikas qedexe bû jî, disa di nav malê de bi zimanê xwe bang li zarokê xwe dikirin, lorikên xwe digotin. Lê belê dem çiqas dibore, em jî ew qas ji çanda xwe dûr dikevin. Bi gelempêrî jî jinên ku li bajarên mezin dijîn, ji çanda xwe, ji zimanê xwe dûr ketine. Bila kesek nebêje ku wê ziman ji min re çi kar di. Rojek wê were her kes wê zikê xwe bi zimanê xwe têr bike. Ji bîr nekin ger ziman nebe; çand, hûner, dîrok û gel nabe…
Kürt çocuklarının hayat hikayesi
Başlangıçtan itibaren Kürt çocukları dünyanın gelişiyle ikinci sınıf vatandaş oldular.
Her çocuğun hayat hikayesi farklıdır. Her annenin hayat hikayesi de birbirinden farklıdır. Her çocuk ya da kadın içtenlikle istediği hayatı yaşamaz. Başından beri her anne çocuğuna isim vermek ve çocuğunu bu isimle büyütmek istiyordu. Maalesef Türkiye'deki Kürt çocuk anneleri kırk yıldır böyle bir fırsat görmedi. Çocuklarına kendi dilinde isim vermedi. Çünkü Kürt dili yasaklandı. Yıllardır maalesef her anne ve çocuk bu trajediyi yaşıyor. Dünyanın gelişiyle hayatlarının hikayesi onlar tarafından başlamadı ve büyümedi bile. Elbette bu kadınlar için de söylenebilir. Türkiye'de Kürt kadınlarının hayatı çok zor.
Başlangıçtan itibaren Kürt çocukları dünyanın gelişiyle ikinci sınıf vatandaş oldular. Kayıtla bu zorluk, eğitime, iş bulmaya ve ölmeye kadar başlar. Basit bir örnek verecek olursak, çocuk doğum tarihini bilmiyor. Çünkü geçmişleri de yanlış kaydedilmiştir. Ne yazık ki hayatları doğum günlerinin adı ve tarihi gibi görünmüyor. Böyle bir nesil zaman ve mekanda kayboldu ve gitti. Böyle değişikliklerin insan zihnine duyguları nasıl yerleştirdiğini düşünen var mı? Bu tür değişiklikler ebeveynlerin ruh sağlığını nasıl etkiler? Bu çocukların duyguları neler? Kötü bir akıl hastalığının nedenleri, sadece bunlar değil. Yoksulluk, sefalet, geri kalmışlık, eşitsiz yaşam vb. Nedenlerdir. Bir araya geldiklerinde bomba olarak bir nesil ortaya çıktı. Bu nedenle Kürt çocukları, diğer halkların çocukları kadar kapsamlı bir şekilde hayatlarını yaşayamamaktadır. Tabi artık beyinden gelmiyor, bazı şeyler değişti ama bu değişim hala yeterli değil. Bir çocuk kendi dilinde eğitim alabiliyorsa, sokaklarda anadilinde akıcı konuşabiliyor, oyun oynayabiliyor, yapmak istemedikleri şeyleri yapabiliyor, akıcı konuşabiliyor vb. O zaman Kürt çocukları hür olacak.
Tabii burada yine annelerin omuzlarında destek var. Anneler dillerinden vazgeçmemeli. Kürt kadınları çocuklarına dillerini öğretmeli, kendi dillerinde lorike söylemeli, çocuklarına Kürtçe isimler vermeli vb. Biri beyindeki zamanları karşılaştırır, şimdi yine beyindeki kadınlar şimdi kadınlardan daha güçlüdür. Her ağır yükün altından kalkın. Dil yasak olmasına rağmen yine de evde çocuklarını kendi dillerinde aradılar, şarkılarını haykırdılar. Ancak zaman geçtikçe kültürümüzden çok uzaklaşıyoruz. Büyük şehirlerde yaşayan kadınlar genellikle kültürlerine ve dillerine yabancılaşmaktadır. O dilin bana ne yaptığını kimse söylemesin. Bir gün herkes diliyle karınlarını dolduracak. Dil olmadığını unutma; kültür, sanat, tarih ve insan nabe
Kürt çocukları bunu pek zor bulmadılar. Cidden, işkenceler büyüdü. Yoksulluk, açlık, ölüm, cinayet vb. İki kültür arasında büyümüş. Bunlardan bazıları Avrupa'ya göç etti. Tabii yurt dışına giden ailelerin çocukları da bu diğer çocuklardan faydalandı. Çünkü Avrupa'da anadillerinde eğitim fırsatı gördüler .. Türkiye'deki Kürt çocukları o kadar şanslı değil. Ama yavaş yavaş herkes kökenine dönecek. Bu, Kürt çocuklarının hep böyle yaşayacağı anlamına gelmez. Bu kader değil. Şimdi bazı çocuklar ve bazı kadınlar uyanıktı. Dünya küresel bir dünyadır. Çocuklar artık her şeyi soruyor, araştırıyor ve tanıyor, şu anda yetişkinlerin çocukları desteklemesi, onlara tavsiye ve önerilerde bulunmaları, onlara doğru yolları göstermeleri gerekiyor. Bırakın çocuklar birbirlerini tanımasınlar, birbirlerini sevsinler, ortak duyguları takip edin ve her şeyden önce insan olun.
Zarokên Kurd gelekî ne dijwarî dîtine. Bi dijwarî , tadeyî mezin bûne. Feqirî, birçîbûn, mirin, kuştin û hwd. Di navbeyna du çandan de hatine mezinkirin. Hin jî van koç kirine Ewrupa yê. Helbet zarokên malbatên ku çûne derveyê welat li gor van derana zarokê dî jî bi suûd bûne. Ji ber ku wan li Ewrupa yê derfeta perwerdehîya bi zimanê zikmakî dîtine.. Zarokên Kurdên Tirkîye yê ne ew qasî bi bext in. Lê belê hêdî hêdî her kes wê vegere ser eslê xwe. Nayê vê wateyê ku ewê zarokên Kurd her tim wisa bijîn. Ev ne qeder e. Êdî hin zarok hin jî jin hişyar bûne. Cihan cihanek global e. Êdî zarok her tiştî dipirsin, ve dikolînin û nas dikin.Di vê demê de hewceye mezinên zarokan jî piştgirî bidin zarokan, li wan şîret û pêşnîyaran bikin, rêyên rast nişanê wan bidin. Bila êdî zarok xwe nas bikin, ji hevdû hez bikin, bikevin pey hestên hevpar û berîya her tiştî bila bibin mirov.